ท่าทีในการตอบสนอง 4 แบบ

การมีสติช่วยให้เราเป็นผู้เลือกที่จะตอบสนองต่อสถานการณ์ต่าง ๆ อย่างเหมาะสม เพียงแต่ว่าหากเรารู้แนวทางในการตอบสนองล่วงหน้า จะช่วยให้เราตัดสินได้อย่างสมดุลกลมกล่อมได้ง่ายขึ้น สติของเราจะทำหน้าที่อย่างมีปัญญา โดยใส่ใจทั้งความรู้สึก ความต้องการผู้อื่น บริบทตรงหน้า และความรู้สึก ความต้องการที่แท้จริงของตนเอง

• พูดแบบที่นั่งในใจผู้อื่น
• พูดถึงบริบทที่เกิดขึ้นตรงหน้า
• พูดจากความต้องการที่แท้จริงของตนเอง

.

อย่างไรก็ตาม หากเราละเลยบางส่วนไป ท่าทีในการตอบสนองอาจเกิดได้ 4 แบบ เรียกว่า "Satir Coping Stances" ดังนี้

.

🌸1. ต่อว่า - Blaiming

เกิดจากการลืมใส่ใจความรู้สึก ความต้องการที่แท้จริงของคนอื่น จนเผลอไปต่อว่า บังคับ ควบคุมผู้อื่น หรือเหมารวมความต้องการผู้อื่น ให้เป็นอย่างที่ใจตนเองต้องการ

.

🌸2. ยอมตาม - Placating

เกิดจากการลืมใส่ใจความรู้สึก ความต้องการที่แท้จริงของตนเอง จึงเออออห่อหมก โดยจำใจ ทำให้อึดอัดภายในใจตนเอง และขาดการมีส่วนร่วมจากความต้องการลึก ๆ ในใจตน

.

🌸3. หลักการ - Super-reasonable

เกิดจากการลืมใส่ใจทั้งตนเอง และผู้อื่น โดยยึดเฉพาะหลักการทฤษฎี ไม่ว่าจะเป็นหลักธรรมคำสอน กฎระเบียบ ข้อมูล ความรู้ สิ่งที่ทำตาม ๆ กันมา จนละเลยการรับฟังอย่างลึกซึ้ง และความสัมพันธ์ 

.

🌸4. เฉไฉ - Irrelevant

เกิดจากการไม่ใส่ใจสิ่งใดเลย ทั้งตนเอง ผู้อื่น และบริบท ไม่สนใจว่ากำลังเกิดอะไรขึ้นตรงหน้า ไม่รู้ตัวด้วยซ้ำ ว่าอยู่ตรงนั้นทำไม ขาดการมีส่วนร่วม และไม่มีการตอบสนองที่ตรงประเด็น

.

.

การโอบรับท่าทีการตอบสนองของตนเองด้วยความรักและความเข้าใจถึงรากที่แท้จริงในจิตใจตนเอง ซึ่งอาจจะเกิดจากปูมหลัง ข้อจำกัด หรือคุณค่าที่ยึดถือ คือ จุดเริ่มต้น สู่การแปรเปลี่ยนภายในตนเอง สู่ความสอดคล้องกลมกลืน (Congruence) ใส่ใจครบถ้วนทั้งผู้อื่น บริบทตรงหน้า และใส่ใจตนเองด้วย

• พูดแบบที่นั่งในใจผู้อื่น
• พูดถึงบริบทที่เกิดขึ้นตรงหน้า
• พูดจากความต้องการที่แท้จริงของตนเอง

.

ส่วนใหญ่แล้ว เราตอบสนองแบบไหน ถ้าจะแปรเปลี่ยนให้ดีขึ้นอีกนิด จะทำอย่างไรได้บ้าง

--- รัน ธีรัญญ์