เป้าหมายระยะยาว และหลักการที่เป็นแนวทางของ IDG

งานเขียนนี้ คือ ส่วนหนึ่งในบันทึกการเรียนรู้ของ ดร. ธีรัญญ์ ไพโรจน์อังสุธร จากการเข้าร่วมเรียนรู้ในโปรแกรม IDG Ambassador โดยจะกล่าวถึง เป้าหมายระยะยาว (Long-Term Objectives) และหลักการที่เป็นแนวทาง (Guiding Principles) ของการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาด้านใน (IDG)

🎯เป้าหมายระยะยาว (Long-Term Objectives) 

IDG ได้กำหนดเป้าหมายระยะยาวที่สำคัญสำหรับช่วง 5-10 ปีข้างหน้า ซึ่งเป็นเป้าหมายที่สร้างขึ้นร่วมกันและมีความต่อเนื่องกันเป็นลำดับขั้น ดังนี้

1️⃣ การปรับเปลี่ยนเรื่องเล่า (Narrative Shift) 

เป้าหมายแรกนี้ คือ ขั้นตอนแรกและสำคัญที่สุด เพื่อทลายกำแพงทางความคิดเกี่ยวกับการพัฒนาด้านใน

ทลายความเชื่อที่ว่าการพัฒนาด้านในคือความอ่อนแอ - ความคิดที่ว่า "การที่ไม่ต้องคุยกับใครเกี่ยวกับปัญหาภายในใจถือเป็นชัยชนะ" หรือการมองว่าการเปิด "กล่องภายใน" ของตนเองเป็นสิ่งที่ไม่ควรทำจนกว่า "เครื่องยนต์จะพัง" จริง ๆ เป้าหมายคือการเปลี่ยนมุมมองนี้และขจัด "ตราบาป" (stigma) ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาตนเอง

เปลี่ยนมุมมองว่าการพัฒนาด้านในไม่ใช่ของฟุ่มเฟือย - ต้องเปลี่ยนเรื่องเล่าที่มองว่าการพัฒนาด้านในเป็นเพียง "น้ำตาลบนยอดเค้ก" (sugar on the cake) หรือเป็นงานอดิเรกสำหรับคนรวยที่มีทุกอย่างพร้อมแล้ว

สร้างเรื่องเล่าใหม่ - คือการสื่อสารว่าการพัฒนาด้านในเป็น "องค์ประกอบพื้นฐานของสังคม" (a fundamental building block of society) ที่จำเป็นอย่างยิ่งต่อการรับมือกับความท้าทายที่ซับซ้อน และเป็นสิ่งที่องค์กร สถาบัน และโรงเรียนควรส่งเสริมอย่างจริงจังตั้งแต่เยาว์วัย ไม่ใช่ภาระความรับผิดชอบของปัจเจกบุคคลเพียงคนเดียว

2️⃣ การส่งเสริมการปฏิบัติ (Promoting Practice) 

เป้าหมายที่สอง คือ การทำให้การพัฒนาด้านในเป็นสิ่งที่จับต้องได้ผ่านการปฏิบัติจริง ไม่ใช่เป็นเพียงแนวคิดลอย ๆ

ถ้าการพัฒนาด้านในเป็นเรื่องจริง มันต้องเป็นการปฏิบัติ (If inner development is real, it's a practice)

ขยายผลการปฏิบัติที่ดี - สร้างพื้นที่ที่สามารถส่งเสริมและขยายผล "การปฏิบัติที่ดี" (good practices) ให้เข้าถึงคนกลุ่มใหญ่ขึ้น

การสื่อสารที่ไม่น่ากลัว - สิ่งสำคัญคือการใช้ภาษาที่ "ไม่ทำให้ผู้ที่ยังสงสัยกลัวและหนีไป" (don't scare away the skeptics) เพื่อให้คนที่ยังไม่เปิดใจกล้าที่จะลองปฏิบัติและค้นพบประโยชน์ด้วยตนเอง

3️⃣ การเปลี่ยนแปลงเชิงนโยบายและโครงสร้าง (Policy and Structural Changes)

เป้าหมายนี้ คือ เป้าหมายสูงสุดที่จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่แท้จริงและยั่งยืน

เป้าหมายนี้จะเกิดขึ้นไม่ได้หากปราศจาก 2 ข้อแรก - ต้องมีการปรับเปลี่ยนเรื่องเล่าและมีผู้คนจำนวนมากที่นำไปปฏิบัติจนเห็นผลแล้ว จึงจะสามารถผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างได้

สร้างระบบที่เอื้ออำนวย - ตัวอย่างในสวีเดนที่การซื้อหนังสือเกี่ยวกับความเมตตา เสียภาษี 6% แต่การเข้าคอร์สฝึกปฏิบัติการสื่อสารอย่างสันติ กลับต้องเสียภาษี 25% ซึ่งโครงสร้างแบบนี้จูงใจให้คนอ่านและทำความเข้าใจในเชิงทฤษฎีมากกว่าการลงมือปฏิบัติจริง เป้าหมายคือการสร้างระบบที่ทำให้ผู้คนเข้าถึงการปฏิบัติที่ดีได้ง่ายขึ้น และถูกผนวกรวมเข้ากับสังคมและองค์กรได้อย่างเป็นธรรมชาติ

==========================

🌞หลักการที่เป็นแนวทาง (Guiding Principles)

จากแหล่งข้อมูลที่ให้มา หลักการที่เป็นแนวทาง หรือหลักการนำทาง (Guiding Principles) ของเป้าหมายการพัฒนาภายใน (Inner Development Goals - IDG) สามารถขยายความได้ดังนี้ครับ

ความหมายและวัตถุประสงค์

หลักการที่เป็นแนวทาง (Guiding Principles) เป็นแนวคิดพื้นฐานที่ทำหน้าที่เป็นรากฐานสำหรับการทำงาน การตัดสินใจ และการให้เหตุผลของ IDG หลักการเหล่านี้เปรียบเสมือน "ดาวเหนือ" หรือ "เข็มทิศภายใน" ของกลุ่ม IDG โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อชี้นำการกระทำและการตัดสินใจให้สอดคล้องกับคุณค่าขององค์กรอย่างสม่ำเสมอ

ความสำคัญของหลักการเหล่านี้คือ:

• สร้างมาตรฐานที่ชัดเจน: เพื่อให้การพัฒนาตนเองภายในระบบนิเวศของ IDG มีความปลอดภัย สร้างสรรค์ และเป็นมืออาชีพ
• ส่งเสริมความไว้วางใจและคุณภาพ: สร้างมาตรฐานความเป็นเลิศที่ส่งเสริมความไว้วางใจ คุณภาพ และความสม่ำเสมอในการดำเนินงาน ไม่ว่าจะเป็นสำหรับ Ambassadors, Community Hubs หรือกิจกรรมต่างๆ
• รักษาความซื่อสัตย์และบูรณภาพ: ช่วยให้ชุมชนสามารถรวบรวมคุณค่าของ IDG ได้อย่างแท้จริง และสร้างความน่าเชื่อถือแม้แต่กับผู้ที่ยังสงสัย
• เป็นรากฐานการเติบโต: สร้างความเป็นเอกภาพในกระบวนการพัฒนาภายในและการสร้างชุมชน ซึ่งเป็นรากฐานที่แข็งแกร่งสำหรับการเติบโตขององค์กร

หลักการที่เป็นแนวทางชุดปัจจุบัน (อยู่ระหว่างการปรับปรุง)

หลักการที่เป็นแนวทางชุดปัจจุบันที่ใช้มาตลอด 2-3 ปีที่ผ่านมา และสร้างขึ้นร่วมกันผ่านการประชุมผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหมด กำลังอยู่ในกระบวนการปรับปรุงใหม่ และคาดว่าจะเปิดตัวในเดือนตุลาคม 2025 อย่างไรก็ตาม หลักการชุดเดิมที่ยังคงชี้นำการทำงานอยู่มี 5 ข้อ ดังนี้:

1️⃣ We Are on a Journey of Co-Creation (เราอยู่บนเส้นทางของการสร้างสรรค์ร่วมกัน): IDG เป็นการรวบรวมภูมิปัญญาจากผู้คนทุกวัยและทุกวัฒนธรรม เพื่อสร้างระบบนิเวศแบบโอเพนซอร์สที่ไม่แสวงหาผลกำไร ซึ่งทุกคนร่วมกันรับฟัง เรียนรู้ และเชื่อมโยงสิ่งต่างๆ เข้าด้วยกัน หลักการนี้เน้นว่าการจะปรับเปลี่ยนเรื่องเล่าในสังคมได้นั้น ไม่สามารถทำได้โดยองค์กรเดียว แต่ต้องการความร่วมมือจากสถาบันและมุมมองที่หลากหลาย

2️⃣ We Are an Emerging Ecosystem (เราคือระบบนิเวศที่กำลังเติบโต): IDG มุ่งเน้นการทำงานร่วมกับองค์กรต่างๆ เพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาภายในและการเรียนรู้ร่วมกัน ซึ่งเป็นแนวทางที่มีประสิทธิภาพในการเข้าถึงผู้คนจำนวนมากเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงระบบ IDG ไม่ได้มองว่าตนเองกำลังแข่งขันกับกรอบการทำงานอื่น ๆ แต่พร้อมที่จะสนับสนุนแนวทางอื่นๆ ที่มีเป้าหมายเดียวกัน เพื่อบูรณาการแนวคิดนี้ให้เข้าไปอยู่ในสังคม

3️⃣ We Simplify (เราทำให้ง่าย): แม้ว่างานของ IDG จะได้รับการสนับสนุนจากงานวิจัยและประสบการณ์ แต่เป้าหมายหลักคือการสื่อสารสิ่งที่ค้นพบในรูปแบบที่เข้าถึงและเข้าใจได้ง่าย มีความตั้งใจที่จะทำให้แนวคิดการพัฒนาด้านในเป็นเรื่องง่ายที่ผู้คนสามารถเข้าถึงและรู้สึกว่าเป็นเรื่องของตนเองได้ กรอบการทำงานและเครื่องมือต่างๆ ต้องง่ายต่อการนำไปใช้ เพราะหัวใจสำคัญของโครงการคือการสื่อสาร

4️⃣ We Invite Joy (เราเชื้อเชิญความสุข): IDG เชื่อว่าศิลปะ ดนตรี และความสนุกสนานเป็นส่วนสำคัญของประสบการณ์มนุษย์ จึงควรเป็นส่วนหนึ่งของการแสดงออกเสมอ ท่ามกลางความวิตกกังวลเกี่ยวกับปัญหาระดับโลก การเชื่อมโยงกับความสุขและความรู้สึกขอบคุณเป็นสิ่งจำเป็น เพราะหากเราสูญเสียความสุขไป เราก็จะไม่สามารถบรรลุสิ่งใดได้เลย ถึงแม้จะเป็นเรื่องจริงจัง แต่ก็ไม่จำเป็นต้องน่าเบื่อ

5️⃣ We Live as We Learn (เราใช้ชีวิตตามที่เราเรียนรู้): ทุกคนที่ทำงานกับ IDG ได้รับเชิญให้นำทักษะและคุณสมบัติทั้ง 23 ประการมาปรับใช้กับตนเอง และสนับสนุนให้มีการพูดคุยอย่างเปิดเผยเกี่ยวกับจุดแข็งและจุดอ่อน หลักการนี้คือการยอมรับว่า "เราทุกคนล้วนไม่สมบูรณ์" (we're all incomplete) จะต้องมีการสร้างต้นแบบและยอมรับความผิดพลาด และที่สำคัญคือต้องเปิดใจรับฟังความคิดเห็น ซึ่งเป็นกระบวนการที่อาจเจ็บปวด แต่จำเป็นอย่างยิ่งต่อการเรียนรู้และพัฒนา

กระบวนการปรับปรุงหลักการชุดใหม่

ปัจจุบัน IDG กำลังอยู่ในกระบวนการพัฒนาหลักการที่เป็นแนวทาง (Guiding Principles) ชุดใหม่ โดยจะมีการพูดคุยและรับฟังความคิดเห็นจากทั่วทั้งชุมชน คำถามหลักที่ใช้ในการทำงานครั้งนี้คือ: "อะไรคือหลักการนำทางที่จำเป็นซึ่งสนับสนุนวิธีการส่งเสริมและบูรณาการการพัฒนาภายในเพื่อการเปลี่ยนแปลงภายนอก" ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความพยายามที่จะสร้างหลักการที่ทันสมัยและตอบโจทย์เป้าหมายขององค์กรได้ดียิ่งขึ้น

Guiding Principles ฉบับร่าง 24 กันยายน 2568

• Be clear and use credible sources (Be clear and use credible sources)
  การสื่อสารอย่างชัดเจนและใช้แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ (credible sources) ที่ปรับใช้ได้ในหลากหลายบริบท จะสร้างผลลัพธ์ที่แท้จริง
• Make Space for Wonder (Make Space for Wonder)
  การเปิดพื้นที่ให้กับความเชื่อมโยง (interconnectivity) สิ่งที่ไม่รู้ และประสบการณ์มนุษย์ในทุกรูปแบบ
• Learn Across Differences (Learn Across Differences)
  การกล้าที่จะปรากฏตัวอย่างแท้จริง (authentically) ในวิถีทางที่เปิดโอกาสให้ผู้อื่นทำเช่นเดียวกัน ซึ่งช่วยเปิดเส้นทางใหม่ไปข้างหน้า
• Co-create and Share (Co-create and Share)
  การร่วมสร้าง (co-creating) ในฐานะส่วนหนึ่งของความเป็นองค์รวมที่ใหญ่กว่า ช่วยให้เราก้าวข้ามความแยกจากกัน (separation) และเรียนรู้สิ่งที่มีคุณค่าที่แท้จริง
• Prototype for Regeneration (Prototype for Regeneration)
  การพัฒนาระบบและแนวปฏิบัติที่ดูแลทรัพยากรร่วม (the commons) และฟื้นฟู (regenerate) ชุมชน

นี่คือ ส่วนหนึ่งในบันทึกการเรียนรู้ของ ดร. ธีรัญญ์ ไพโรจน์อังสุธร
จากการเข้าร่วมเรียนรู้ในโปรแกรม IDG Ambassador (Monsoon Cohort)

--- รัน ธีรัญญ์ 

ภาพ: ผู้เขียนถ่ายที่ Oxford, UK ไม่เกี่ยวกับเนื้อหา