มอบของขวัญให้กันด้วยการชื่นชม และคำชมแบบไหนที่เป็นดาบสองคม

มอบของขวัญให้กันด้วยการชื่นชม
.
ขึ้นชื่อว่าคำชม ใครๆ ก็มักจะชอบและอยากได้รับ
เพราะคำชม เปรียบเสมือนการรดน้ำเมล็ดพันธุ์
ที่เราต้องการให้เติบโต งอกงาม อย่างงดงาม
คำชมจึงเป็นการส่งเสริมด้านบวกให้เกิดสิ่งดีๆ
ซึ่งคนที่จะมอบคำชมให้ผู้อื่นอย่างจริงใจได้นั้น
จึงต้องมีสายตาที่มองเห็นความดงามในผู้อื่นได้
.
แต่สำหรับบางคน คำชมก็ไม่ใช่เรื่องง่าย
เพราะเคยชินกับความสมบูรณ์แบบ 
เมื่อเห็นสิ่งที่งดงาม จึงรู้สึกปกติ ธรรมดา
แต่เห็นสิ่งที่ผิดปกติ ไม่สมบูรณ์ได้ชัดเจน 
และเคยได้ยินผู้ใหญ่บางครอบครัวที่ไม่ค่อยชมลูกๆ
เพราะกลัวว่าเด็กจะเหลิง ตกลงแล้วคำชมดีจริงมั้ย
.
คำชมแบบแรก คือ #คำชมรูปลักษณ์ภายนอก
หรือผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น เช่น สวยจัง เก่งมาก 
คำชมเหล่านี้ ผู้ชมมักจะได้ใช้เมื่อสังเกตเห็น
รูปลักษณ์ที่สวยงาม หรือเกิดความสำเร็จที่เด่นชัด
จึงมีโอกาสมอบคำชมออกไป ทำให้ผู้รับรู้สึกดี
กับรูปลักษณ์ เสื้อผ้า หน้าผม หรือสิ่งที่ตนทำสำเร็จ
ทำให้ส่งเสริมสิ่งเหล่านี้ให้มีความต่อเนื่องมากขึ้น
.
แต่คำชมเหล่านี้ก็เป็นเหมือน #ดาบสองคม
คือ เมื่อบางคนได้รับ คำชมเรื่องรูปลักษณ์บ่อยๆ
เช่น สวย หล่อ อาจเกิดความยึดติดและคิดว่าคุณค่า
ของตนคือสิ่งนี้ เมื่อไม่สวย ไม่หล่อหล่อ จะรับไม่ได้
อาจทำให้เกิดการเสพติดศัลยกรรม หรือ
เกิดซึมเศร้าเมื่อรูปลักษณ์ของตนไม่ได้งดงาม
เหมือนที่เคยได้รับคำชม รู้สึกคุณค่าของตนหมดไป
.
หรือการได้รับ #คำชมว่าเก่ง หรือสำเร็จอยู่เสมอ
ก็อาจทำให้เกิดการยึดติดกับสิ่งที่ตนทำได้ดี
มีโอกาสที่จะไม่เปิดใจลองทำสิ่งที่ตนไม่เก่ง
หรือเด็กบางคนที่ยึดติดกับคำชมนี้ 
อาจจะทำทุกทางที่นำมาซึ่งคำว่าเก่งและสำเร็จ 
โดยไม่คำนึงว่า จะได้มาด้วยวีธีการใด 
เช่น จะเห็นว่ามีเด็กเก่ง อาจจะทุจริตในการสอบ
เพราะไม่สามารถยอมรับได้หากทำคะแนนได้น้อย
.
ดังนั้นหากต้องการมอบของขวัญด้วยการชื่นชม
ให้ใครนั้น เราสามารถมีทางเลือกอื่นๆ เพิ่มเติม
โดย #ชื่นชมที่พฤติกรรม #ทัศนคติ หรือ #คุณค่า
ของคนคนนั้น เช่น มีความตั้งใจ ขยัน เสียสละ 
ฝึกฝน มุ่งมั่น พัฒนาตนเองอยู่เสมอ ฯลฯ
.
“แม่ชื่นชมที่ลูกตั้งใจทำการบ้านมากๆ”
“น้องเป็นคนที่วางแผนได้รอบคอบมากๆ เลย”
“งานที่คุณออกแบบมาส่งเนี่ย สร้างสรรค์สุดๆ”
“ผมชื่นชมที่คุณ เสียสละเพื่อครอบครัวเสมอ”
“ฉันชื่นชมที่คุณ เป็นคนที่เรียนรู้อยู่ตลอดเวลา”
.
คำชมประเภทนี้ นอกจากจะส่งเสริมให้เกิด
พฤติกรรมเหล่านั้นซ้ำ บ่อยขึ้นๆ
ยังเป็นคำชมที่ติดอยู่ในใจของผู้รับได้ยาวนาน
มากกว่าการชมที่รูปลักษณ์ หรือผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นด้วย
.
หากต้องการมอบของขวัญให้ใคร
ลองใช้การชื่นชมกันดูนะคะ 

บทความโดย อ.ปุ๊ ฐิตา ภัทรวรวิศิษฏ์

หลักสูตรที่เกี่ยวข้อง https://www.delighten.co.th/thita/positive-communication/